Παρανομίες από εισπρακτικές εταιρίες και δικαιώματα οφειλετών.

Με αφορμή την επιβολή από την Πολιτεία προστίμων σε βάρος εταιριών ενημέρωσης οφειλετών (εισπρακτικές εταιρίες) κρίνεται σκόπιμη η υπενθύμιση των δικαιωμάτων των οφειλετών. Τα δικαιώματα αυτά είναι ρητά και συγκεκριμένα. Η παραβίασή τους επιφέρει κυρώσεις έναντι των εισπρακτικών και δυστυχώς η παραβίαση αυτή είναι συχνή. Παρά το ότι το οι εισπρακτικές διαρρέουν πως οι παραβιάσεις γίνονται από εταιρίες παράνομα λειτουργούντες, τα πρόστιμα αποδεικνύουν πως παρανομούν και οι πλέον «μεγάλες και γνωστές» νόμιμα λειτουργούντες εταιρίες ενημέρωσης οφειλετών (δελτίο τύπου Υπουργείου Ανάπτυξης της 10ης Οκτωβρίου 2012, διαδικτ.: http://www.mindev.gov.gr/?p=8292).

Παραθέτω ευθύς αμέσως τα δικαιώματα των οφειλετών, όπως αυτά συμπληρώθηκαν από το άρθρο 36 Ν. 4038/2012. Ειδικότερα η τηλεφωνική επικοινωνία από την εταιρία ενημέρωσης οφειλετών για την ενημέρωση του οφειλέτη για ληξιπρόθεσμη απαίτηση επιτρέπεται να πραγματοποιείται μετά την πάροδο δέκα ημερών από την ημέρα που αυτή κατέστη ληξιπρόθεσμη, από τις 9:00 έως 20:00 και μόνο τις εργάσιμες ημέρες. Οι δανειστές-τράπεζες παρέχουν στις εισπρακτικές εταιρίες μόνο τα αναγκαία για την επικοινωνία στοιχεία των οφειλετών. Οι εισπρακτικές χρησιμοποιούν τα δεδομένα των οφειλετών για τους σκοπούς, για τους οποίους διαβιβάσθηκαν τα δεδομένα από τον δανειστή σύμφωνα με το νόμο, καθώς και για την υπεράσπιση δικαιώματος τους ενώπιον των δικαστηρίων ή άλλης δημόσιας αρχής. Απαγορεύεται ρητά στις εισπρακτικές η διαβίβαση των στοιχείων σε τρίτους, με ή χωρίς αντάλλαγμα, καθώς και η χρήση τους για άλλους. Συγκεκριμένα ορίζεται βέβαια πως απαγορεύεται στις εισπρακτικές η πρόσβαση σε αρχεία οικονομικής συμπεριφοράς, όπως στην «ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ Α.Ε.», ή σε άλλα αρχεία για τη διακρίβωση της πιστοληπτικής ικανότητας του οφειλέτη. Επιπρόσθετα οι εισπρακτικές οφείλουν να καταγράφουν και να τηρούν για ένα έτος το περιεχόμενο της επικοινωνίας προκειμένου να ελέγχεται η παραβίαση του νόμου σε περίπτωση καταγγελίας. Ο οφειλέτης ενημερώνεται υποχρεωτικά για την καταγραφή και το σκοπό της. Το περιεχόμενο της καταγραφής δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε βάρος του οφειλέτη. Επίσης οι εταιρίες παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών οφείλουν να χορηγούν χωρίς επιβάρυνση στον οφειλέτη ή, μετά από καταγγελία του οφειλέτη στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, εντός δέκα ημερών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, κατάσταση με τα συναφή δεδομένα κίνησης των τηλεφωνικών συνδέσεων καθώς και τα αναγνωριστικά στοιχεία του κατόχου της τηλεφωνικής παροχής από την οποία πραγματοποιήθηκε η επικοινωνία με τον οφειλέτη προκειμένου να ελεγχθεί καταγγελία για παραβίαση του νόμου. Επιπλέον οι εταιρείες ενημέρωσης είναι υποχρεωμένες να τηρούν ηλεκτρονικό αρχείο τηλεφωνικών επικοινωνιών ενημέρωσης στις οποίες προβαίνουν προς τον οφειλέτη και να χορηγούν τα στοιχεία αυτά, εφόσον ζητηθούν, στον οφειλέτη ή στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή.

Ισχύουν κατά τα λοιπά τα δικαιώματα του οφειλέτη σύμφωνα με το Ν. 3758/2009. Έτσι σε κάθε προφορική επικοινωνία με τον οφειλέτη, οι εισπρακτικές υποχρεούνται να διαθέτουν εμφανή τον αριθμό προέλευσης κλήσης, να παρέχουν πλήρη και σαφή Ενημέρωση στους οφειλέτες, τόσο για το ονοματεπώνυμο του καλούντος υπαλλήλου και την ιδιότητα του, όσο και για τον αριθμό Μητρώου της εισπρακτικές κατά την έννοια του άρθρου 7 Ν. 3758/2009 και το σκοπό της επικοινωνίας τους. Σε κάθε δε έγγραφη επικοινωνία, είτε με επιστολή είτε με σταθερό μέσο, οι εισπρακτικές υποχρεούνται, πλέον των ανωτέρω, να αναγράφουν, την πλήρη εμπορική επωνυμία τους, την ταχυδρομική διεύθυνση της καταστατικής έδρας τους, με οδό, αριθμό, πόλη, ταχυδρομικό κώδικα, τηλεφωνικό αριθμό, αριθμό τηλεομοιοτυπίας και διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, καθώς και τον αριθμό Μητρώου.

Πολύ σημαντικό πως απαγορεύεται στις εισπρακτικές να εμφανίζονται ως Τράπεζες, δηλαδή να αντιποιούνται με οποιονδήποτε τρόπο κατά την επικοινωνία τους με τους οφειλέτες την επωνυμία ή το διακριτικό τίτλο των δανειστών - εντολέων τους. Ταυτόχρονα πολύ σημαντικό πως απαγορεύεται στις εισπρακτικές να εμφανίζονται ως δικηγόροι ή δικαστικοί επιμελητές καθώς και να ενεργούν πράξεις, οι οποίες ασκούνται αποκλειστικά από δικηγόρους ή δικαστικούς επιμελητές, όπως έρευνα στα υποθηκοφυλακεία ή κτηματολογικά γραφεία, παράσταση σε δημόσιες αρχές, κοινοποίηση δικαστικών ή εξώδικων πράξεων, κίνηση διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης ή με οποιονδήποτε τρόπο συμμετοχή σε αυτήν, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα περί Δικηγόρων. Τέλος απαγορεύεται στις εισπρακτικές να αναθέτουν τη δικαστική διεκδίκηση των οφειλών σε δικηγόρους και δικαστικούς επιμελητές της δικής τους επιλογής, έργο που ανήκει αποκλειστικά στους δανειστές.

Τέλος οι πιο κάτω απαγορεύσεις είναι σαφείς και ρητές, σε σημείο που δε χωρεί αμφισβήτησή τους. Έτσι είναι παράνομες: η άσκηση σωματικής βίας, ψυχολογικής πίεσης περί διακινδύνευσης του επαγγέλματος, των περιουσιακών στοιχείων ή της ζωής του οφειλέτη ή των οικείων του· η επίδειξη προσβλητικής συμπεριφοράς ή η χρήση προσβλητικών εκφράσεων εναντίον του οφειλέτη ή και των οικείων του· η δυσφήμιση ή η απειλή δυσφήμισης του οφειλέτη στο οικογενειακό ή εργασιακό περιβάλλον του· η εκμετάλλευση περιστάσεων αντικειμενικής αδυναμίας του οφειλέτη· η απειλή λήψης μη νόμιμου μέτρου σε βάρος του· η παραπλανητική πληροφόρηση του οφειλέτη· οι κατ’ οίκον ή στο χώρο εργασίας του οφειλέτη επισκέψεις, καθώς και οι επισκέψεις σε άλλους χώρους αυστηρά προσωπικούς, όπως νοσοκομεία· η όχληση των οικείων προσώπων του οφειλέτη· η παραπλανητική χρήση και παρουσίαση εγγράφων που δημιουργούν εσφαλμένα την εντύπωση ότι πρόκειται για δικαστικά έγγραφα· και η οποιαδήποτε επικοινωνία που περιλαμβάνει ανακριβείς πληροφορίες σχετικά με τις συνέπειες αθέτησης πληρωμών.

Σε κάθε περίπτωση που ο οφειλέτης διαπιστώνει τέλεση παρανομίας από κάθε εισπρακτικές εταιρία που τον οχλεί οφείλει να πληροφορηθεί τα δικαιώματά του, να συμβουλευτεί το δικηγόρο του και να προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες ενημέρωσης των αρμόδιων φορέων και άσκησης των δικαιωμάτων του ενώπιον κάθε αρχής ή δικαστηρίου.